Zelf beleggen voor pensioen is tegenwoordig heel eenvoudig met ETF’s. Maar hoe pak je dat nu aan? Om deze vraag te beantwoorden is het nuttig om te kijken hoe onze pensioenfondsen eigenlijk de pensioenen van miljoenen Nederlanders beleggen. Hoewel pensioenfondsen de laatste tijd vaak negatief in het nieuws zijn vanwege de lage dekkingsgraad, zijn de rendementen van de meeste pensioenfondsen erg goed geweest de laatste jaren. De lage dekkingsgraden komen vooral door de lage rekenrente waarmee pensioenfondsen moeten rekenen.
Ik zal allereerst ingaan op het beleggingsbeleid van het ABP, en vervolgens hoe je dit beleggingsbeleid zelf ook kan implementeren met ETF’s.
Hoe belegt het ABP de pensioenen?
Het grootste pensioenfonds van Nederland is het ABP en heeft meer dan 500 miljard aan belegd vermogen. Ze hebben de afgelopen 20 jaar een gemiddeld rendement gehaald van ongeveer 7%, inclusief de crisis in 2008. Dat zijn uitstekende rendementen.
Het ABP heeft de beleggingsportefeuille opgedeeld in beleggingscategorieën, waarbij elke categorie een bepaald deel van het vermogen krijgt. Deze verdeling over de categorieën wordt ook wel de Strategische Asset Allocatie genoemd. Zoals te zien in het plaatje hieronder (uit het jaarverslag 2019) is het vermogen voor ongeveer 39% belegd in staatsobligaties en bedrijfsobligaties (even staafjes optellen). Daarnaast is 32% belegd in aandelen (zowel ontwikkelde als opkomende landen), 10% in vastgoed en 18% in alternatieve beleggingscategorieën. Deze laatste categorieën zijn qua risico het best vergelijkbaar met aandelen.
Zelf beleggen voor pensioen zoals het ABP
Het ABP belegt o.a. met behulp van (eigen) beleggingsfondsen in de verschillende beleggingscategorieën. Elke beleggingscategorie wordt ingevuld door ofwel een beleggingsfonds dat wordt beheerd door de portfoliomanagers van ABP zelf, ofwel door een beleggingsfonds van een externe vermogensbeheerder. Een voorbeeld van een externe vermogensbeheerder is Blackrock, de grootste vermogensbeheerder ter wereld. Het zou dus kunnen dat het ABP belegt in een beleggingsfonds ‘aandelen ontwikkelde landen’ van Blackrock.
Nu heeft Blackrock beleggingsfondsen die alleen beschikbaar zijn voor institutionele beleggers zoals pensioenfondsen, maar ook beleggingsfondsen die beschikbaar zijn voor particuliere beleggers: ETF’s. Blackrock biedt die ETF’s aan onder het merk ‘iShares’ en is met dat merk wereldwijd de grootste aanbieder van ETF’s.
Wat jij dus moet doen als je zelf wilt beleggen voor je pensioen is per beleggingscategorie een bijpassende ETF zoeken. Dit klinkt eenvoudig, maar er zijn zó veel ETF’s dat door de bomen het bos bijna niet meer te zien is.
De beleggingsportefeuille van het ABP nabouwen met ETF’s
Laten we als voorbeeld de eerste beleggingscategorie pakken uit bovenstaande figuur: ‘Aandelen ontwikkelde landen’. In grote lijnen bestaat deze categorie uit aandelen Amerika en aandelen Europa. Ongeveer 25% van je beleggingsportefeuille voor je pensioen zal hier dus uit moeten bestaan zoals te zien in de figuur. Stel je vult dit voor aandelen Amerika en Europa in met allebei de helft. Dan moet je dus 12,5% in een ETF met Amerikaanse aandelen stoppen en 12,5% in een ETF met Europese aandelen.
In het artikel beste ETF aandelen Amerika is uitgelegd en uitgewerkt hoe je de beste ETF selecteert uit het enorme aanbod van ETF’s met alleen al focus op Amerikaanse aandelen. In het artikel kan je lezen dat de beste ETF van Vanguard is, met de ticker ‘VUSA’. Stel dat je 10.000 euro wilt beleggen voor pensioen, dan moet je 2.500 euro van VUSA kopen.
Voor alle andere beleggingscategorieën is de beste ETF uitgewerkt in het E-book ETF beleggen. Hierin is o.a. een totaaloverzicht te zien van alle beleggingscategorieën met een bijbehorende beste ETF. Met behulp van dit totaaloverzicht is het dus mogelijk om de beleggingsportefeuille van het ABP grotendeels na te bouwen.
ETF portefeuille calculator
Om bovenstaande makkelijker te maken, kan je de berekeningen ook zelf doen in de ETF portefeuille calculator. Dit online Google sheets tooltje krijg je gratis bij aanschaf van een E-book. Je kan je leeftijd, risicobereidheid (neutraal, agressief en defensief) en te beleggen bedrag invoeren. Vervolgens rolt er dan uit de calculator hoeveel van elke ETF je moet kopen. De berekeningen en methodiek achter de calculator zijn gebaseerd op de methodiek die professionele vermogensbeheerders ook gebruiken. Die partijen vragen echter grof geld om je beleggingsportefeuille samen te stellen, terwijl je het ook prima zelf kunt.